جوان آنلاین: المپیک ۲۰۲۴ پاریس تمام شد. کاروان ایران با ۱۲ مدال در رتبه ۲۱ المپیک قرار گرفت؛ ۱۲ قهرمان که همیشه در یادمان خواهند ماند، ۱۲ قهرمان که برایمان تاریخسازی و ثابت کردند با وجود تمام محدودیتها وتحریمها، ایرانیجماعت اگر بخواهد میتواند حتی در نبرد نابرابر هم سکوهای افتخار جهانی را کسب کند
تکواندو
آقای ستاره
تکواندوی ما در پاریس حرفهای زیادی برای گفتن داشت و طلسم بسیاری از ناکامیهای قبلی به دست نمایندگانمان شکسته شد. گذشت آن زمان که حسرت طلای المپیک را داشتیم. بعد از هادی ساعی که در المپیک پکن جور همه کاروان را کشید و یک طلای بسیار ارزشمند به گردن آویخت، دیگر هیچ تکواندوکاری از کشورمان نتوانسته بود به نشان زرین دست پیدا کند. آرین سلیمی در این دوره نه تنها این طلسم را شکست بلکه از هم اکنون برای کسب دومین طلای المپیک در لسآنجلس نیز نقشه کشیده است. نماینده ۸۰+کیلوگرم، هم از نظر تکنیکی و تاکتیکی نسبت به حریفانش برتری داشت و هم از نظر فیزیکی. سلیمی بااینکه در کودکی مشکلات جسمانی داشته، اما حالا در ۲۱ سالگی، جوان رعنا و ستاره تکواندوی ایران لقب گرفته است. ملیپوش کرمانشاهی به ترتیب با نفرات هفتم، دوم و سوم جهان مبارزه کرد و تا قطعی شدن صعودش به فینال دست از تلاش برنداشت. کانینگهام بریتانیایی رنک ۴ دنیا نیز نتوانست طوفان آرین سلیمی را متوقف کند و آنجا بود که قهرمانی هوگوپوش بااخلاق شبی طلایی برای ایرانیان رقم زد. پیروزی او در فینال به منزله پیروزی تکواندوی ایران بود و شادی او و مجید افلاکی روی شیاپچانگ تا ابد در ذهن همه ما باقی خواهد ماند.
نقره تاریخی
کاخ گرندپله، محل برگزاری مسابقات تکواندوی المپیک، برای ورزش ما حسابی خوشیمن بود و هوگوپوشان ایرانی یکی پس از دیگری مدال گرفتند. بعد از مبینا، نوبت ناهید کیانی بود که خوشحالمان کند. با توجه به تجربهای که داشت، انتظار یک مدال خوشرنگ را از کیانی داشتیم و خوشبختانه او نیز انتظارات را برآورده کرد. ناهید همچون ستارهای در پاریس درخشید تا بعد از نعمتزاده، او هم تاریخسازی کند، اینبار با صعود به فینال. ملیپوش وزن ۵۷-کیلوگرم علاوه بر مسابقات سخت، با فشارهای روحی و رسانهای نیز دستوپنجه نرم میکرد و این حواشی کارش را سختتر کرده بود، با این حال تیم آماده تکواندوی بانوان اسیر هیچ حاشیهای نشد و در مسیر مدالآوری قدم برداشت. کیانی برای صعود به فینال عزمش را جزم کرده بود و رقیب لبنانی را مقتدرانه شکست داد تا پرقدرتتر از همیشه راهی فینال شود. صعود او به فینال المپیک، یعنی ثبت یک تاریخسازی دیگر، ناهید کیانی اولین ورزشکار زن ایرانی است که به فینال المپیک رسید و پرافتخارترین بانوی ایران لقب گرفت. او در گام نهایی به سد محکم حریف چینی خورد و نتوانست طلایی شود. نقره ناهید کیانی یک ایران را خوشحال کرد و یکبار دیگر همه دیدند و لذت بردند از درخشش و هنرنماییهای بانوان در میادین بزرگ ورزشی. تاریخسازی در ورزش بانوان کار راحتی نیست و به آسانی به دست نمیآید.
تحقق یک رؤیا
هشت سال انتظار کشیدیم تا بالاخره یک بانوی ورزشکار ایرانی را دوباره روی سکوی بازیهای المپیک ببینیم. مبینا نعمتزاده یکی از آن چهار نماینده تکواندوی ایران در بازیهای پاریس ۲۰۲۴ بود که چراغ اول را روشن کرد. اولین بودن در رویدادی، چون المپیک مهم و در عین حال بسیار سخت و پراسترس است. مبینا اولین نماینده تکواندوی ایران در پاریس بود و نتیجه او روی عملکرد دیگر نفرات نیز تأثیر میگذاشت. خوشبختانه نعمتزاده از هر نظر برای مبارزه در المپیک آماده بود و با جدیت به میدان آمد. مبینا در وزن ۴۹-کیلوگرم بانوان کار بسیار سختی داشت، اما عطش رسیدن به سکو و تصاحب یک مدال از المپیک، انگیزه و روحیه وصفنشدنی به او داد. نعمتزاده اگرچه به رقیب چینی باخت و نتوانست به فینال صعود کند ولی در دیدار ردهبندی مقابل «دنیا ابوطالب» قهرمان جهان از عربستان گل کاشت و هم خودش را به یک آرزوی بزرگ رساند و هم طلسمشکنی کرد. برنز تکواندوکار ۱۹ ساله در حد طلا ارزش دارد. مدال نعمتزاده دومین مدال المپیک زنان در تاریخ ورزش ایران محسوب میشود و این موفقیت پس از هشت سال رقم خورد؛ موفقیتی که حاصل تلاش، ممارست و سالها تمرین است و نباید به این راحتیها از بین برود.
نقره تکنیکی
آخرین باری که تکواندوی کشورمان در وزن ۸۰ کیلوگرم مردان فینالیست داشت، در المپیک لندن بود؛ جایی که باقریمعتمد در بازیهای ۲۰۱۲ به مدال نقره رسید. بعد از ۱۲ سال انتظار، مهران برخورداری به انتظارها پایان داد و او نیز به فینال این وزن در بازیهای المپیک راه یافت. برخورداری جوان دو مدال برنز جهان و آسیا را در کارنامه داشت و در المپیک نیز توانست تکنیکهای متنوعی را به نمایش بگذارد و با قدرت بدنی بالا راهی فینال شود. ملیپوش ۲۴ ساله برای هموار کردن مسیرش تا فینال اول جسوربک ازبکستانی را کنار زد، بعد آلیسو حریف ایتالیایی را نیز در حالی برد که تا دو ثانیه آخر مبارزه از او عقب بود و سئو گنوو کرهای نفر چهارم جهان نیز مقابل مهران ایران زانو زد. تنها کسی که توانست مقابل مبارز ایرانی قد علم کند، فیراس کاتوسی بود. برخورداری با توجه به هنر و تکنیکی که داشت، در برابر نفر ششم جهان چیزی کم نداشت و تنها مغلوب قد بلند حریف تونسی شد. شکست مهران برخورداری روی شیاپچانگ اگرچه طلا را از او گرفت ولی ملیپوش ما تا آخرین لحظه دست از تلاش نکشید و روحیه جنگندگیاش را حفظ کرد. نقره برخورداری برای تکواندوی کشورمان حکم طلا را داشت. درست است که برخورداری دستش به طلا نرسید، اما عملکردش نشان داد این المپیکی شایستگی قهرمانی المپیک را داشت.
کشتی فرنگی
ضرب اولین مدال
نخستین مدال کاروان ایران را امینمیرزازاده ضرب کرد. فرنگیکار گتوندی که کار خود را با برد مقابل آدام کون امریکایی آغاز کرد در گام دوم که فینالی زودرس بود، به میخاین لوپز کوبایی خورد؛ قهرمان چهار دوره المپیک و پنج دوره جهان که انصافاً زور فرنگیکار وزن ۱۳۰ کیلوگرم ایران به او نرسید، اما ملیپوش خوزستانی کشتی فرنگی ایران به پاریس نرفته بود که با دست خالی بازگردد و به واسطه فینالیستشدن غول کوبایی، میرزازاده که در یکچهارم نهایی شکست خورده بود، راهی گروه بازندهها شد و با برتری قاطعانه ۹ برصفر مقابل لی از کرهجنوبی راهی دیدار ردهبندی شد. در ردهبندی امین میرزازاده برابر صباح شریعتی، کشتیگیر ایرانیالاصل آذربایجان روی تشک رفت و با برتری ۴ بر صفر به نخستین مدال کاروان ایران و برنز وزن ۱۳۰ کیلوگرم کشتی فرنگی المپیک پاریس دست یافت. این دوبندهپوش خوزستانی بعد از برتری در آخرین مصاف خود در پاریس، طی اقدامی زیبا حریف را روی دوش گرفت و در تشک کشتی گرداند چراکه شریعتی با پایان این مبارزه و کسب عنوان پنجمی از دنیای قهرمانی خداحافظی کرد و نماینده سنگینوزن ایران نیز به رسم پهلوانی او را روی دوش گرفت تا علاوه بر برنز المپیک، نشان پهلوانی را هم در پاریس کسب کند.
نخستین قهرمانی
نخستین طلای کاروان ایران را محمدهادی ساروی ضرب کرد. فرنگیکار مازندرانی ایران که با وجود مصدومیت در پاریس روی سکو رفت تا بعد از کسب خوشرنگترین مدال المپیک ۲۰۲۴ خود را به تیغ جراحان بسپارد. مرداد از نیمهگذشته بود که ملیپوش کشتی فرنگی ایران وارد میدان شد.
از همان ابتدا هم چشم یک ملت برای مدالآوری آن هم از نوع خوشرنگترینش در المپیک به دوبندهپوشان بود؛ امیدی که هادی ساروی اجازه نداد ناامید شود. او که در توکیو به گردن آویز برنز دست یافته بود، این بار هدفی جز ایستادن بر سکوی نخست نداشت. او رفته بود که پرچم کشورش را در پاریس بالاتر از دیگر پرچمها به اهتزاز درآورد و با افتخار شاهد پخش شدن سرود ملی ایران در فرانسه باشد. ساروی در نخستین کشتی خود جوزف رائو از امریکا را برد، بعد مقابل اوزور جوزوپبکوف از قرقیزستان پیروز شد. محمدعلی گبر از مصر حریف بعدی کاپیتان آملی کشتیفرنگی ایران بود که با قبول شکست ۶ برصفر، ساروی را به نخستین فینالیست کاروان ایران تبدیل کرد؛ فینالیستی که در خان آخر به آرتور آلکسانیان ارمنستانی خورد، اما این فرنگیکار باتجربه هم با حساب ۴ بر یک مقابل ساروی سرتعظیم فرود آورد تا نخستین طلای کاروان ایران به نام کاپیتان تیم ملی کشتی فرنگی ضرب شود.
اعتماد طلایی
آمده بود برای قهرمانی در پاریس، پس برایش فرقی نمیکرد حریفش اسحاق قایو الجزایری باشد یا لوئیس اورتا باکویی (قهرمان المپیک و جهان)، هرچند در مصاف با اسلاویک گالستیان ارمنستانی در نیمهنهایی ضربه شد، اما با اعتراض بموقع رنگرز نتیجه به سود فرنگیکار جوان ایران تغییر کرد تا سعید اسماعیلی فینالیست شود؛ فینالی که با برتری مقابل پرویز نصیباف اوکراینی و ضرب دومین طلای کاروان ایران همراه شد تا دوبندهپوش دزفولی به بهترین شکل پاسخ اعتماد رنگرز را بدهد. اسماعیلی به سادگی مسافر پاریس نشده بود. او برای حضور در کاروان اعزامی ایران به المپیک محمدرضا گرایی را از سد راه برداشته بود؛ فرنگیکار باتجربهای که سهمیه المپیک را در قهرمانی جهان (۲۰۲۳) کسب کرده بود و بیشک به دنبال تکرار طلای توکیو در پاریس بود، اما نمیدانست کشتیگیر جوان دزفولی که با قهرمانی در جامتختی، جاموهبی امره و قهرمانی آسیا توانمندیهایش را به رخ کشیده، قرار است جای او را در تیمملی کشتی فرنگی بگیرد. انتخاب برای رنگرز بسیار دشوار بود. یکی باتجربه بود و دیگری جوان، اما هر دو توانمند. دیدار انتخابی با شرط یک پیروزی برای گرایی و دو پیروزی برای اسماعیلی برگزار شد که با دوبرد پیدرپی اسماعیلی جواز حضور در پاریس را گرفت؛ پاریس با طعم قهرمانی.
نقرهای با عیار طلا
درست از همان گام نخست نگاهها را به خود جلب کرد. با ارائه یک کشتی زیبا و تماشاگرپسند مقابل کالوس مونیوز کلمبیایی که با نتیجه مقتدرانه ۹ برصفر به پایان رسید و همگان را به وجد آورد. شروع پرقدرت علیرضا مهمدی انتظارات را برای کسب خوشرنگترین مدال المپیک پاریس از او بالا برد، خصوصاً که در یکچهارم نهایی هم درست همانند آغاز کار یک کشتی دلچسب را به نمایش گذاشت و حریف قلدر لهستانی را نیز با برتری ۱۰ بر یک از سد راه برداشت. حال آنکه آرکادیوساز کولینیج لهستانی قهرمانی جهان را یدک میکشید و انتظار شکست مقابل دوبندهپوش خوزستانی ایران را نداشت، اما پسر ایذهای به قهرمان جهان هم اجازه عرضاندام نداد. کشتی برابر حریف اوکراینی، اما پایاپای بود و ژان بلنیوک، قهرمان جهان و المپیک هم دست آخر برابر توانمندیهای این فرنگیکار ایرانی سرتعظیم فرود آورد تا مهمدی با نتیجه ۳- ۳ فینالیست شود، ولی در فینال اوضاع آنطور که باید پیش نرفت. مهمدی برای رسیدن به گردنآویز طلا روی تشک رفته بود، اما زور نماینده وزن ۸۷ کیلوگرم ایران در فینال به سمننوویکوف بلغارستانی نرسید تا او با کسب نقره المپیک به کار خود در پاریس پایان دهد.
کشتی آزاد
کاپیتان خوشغیرت
کشتی آزاد میتوانست سه طلای ناب در پاریس کسب کند، اما وقتی اولین مدال طلا به نقره تبدیل شد، انگار دوتای دیگر هم طلسم و در عین ناباوری جلوی چشمانمان تقدیم حریفان شد. اولین طلا را باید کاپیتان دوستداشتنی کشتی آزاد ایران میگرفت. حسن یزدانی محبوب که همیشه برایمان محبوب میماند. جراحی سخت کتف راست نتوانست مانع او برای راهیابی به فینال المپیک شود، اما داستان فینال متفاوت بود. درد کهنه خودش را بدجایی و بدجوری نشان داد. تعارف نیست اگر عنوان کنیم که یک ایران در طول شش دقیقه کشتی فینال حسن یزدانی در پاریس با او درد کشید. یک ایران که منتظر بود کشتیگیر پهلوانش با طلای المپیک پاریس تبدیل به برترین المپین ورزش ایران شود، اما مقابله با رمضان اف با یک دست خیلی سخت بود. کاری نشدنی، کاپیتان کار را به تساوی هم کشاند؛ نتیجهای که او را برنده میدان میکرد اما... اصلاً باید در تاریخ المپیک بنویسند که دلاور کشتی ایران در طول شش دقیقه پنج بار کتفش از جا درآمد، اما روی تشک ماند تا شاید بتواند کاری انجام دهد ولی نشد. یزدانی روی تشک ماند تا به همه ثابت کند نمیخواهد چیزی برای ایران کم بگذارد.
مغلوب ثانیهها و کادر فنی
امیرحسین زارع که فینالیست شد، پیش خودمان گفتیم او انتقام حسن یزدانی را خواهد گرفت، اما گنو پتریاشویلی گرجستانی هم بیاخلاقی کرد، هم انگیزه بالایی برای بردن سنگین وزن محجوب ایران داشت. زارع هم نقره گرفت، اما او بیشتر از آنکه مغلوب حریف شود به اهمالکاری کادر فنی باخت. کادر فنی ایران باید زمانی که زارع ۴ بر یک عقب افتاده بود، به اعتراض اهمیت میداد و درخواست چلنج میکرد، اما بنا به دلایلی که هنوز نمیدانیم این کار انجام نشد تا فرصت بیشتر به حریف گرجستانی داده شود و اختلاف بیشتر شود. زارع هم مانند یزدانی با جان و دل کشتی گرفت. زارع در سه دقیقه دوم کاملاً برتر بود و اختلاف را به یک رساند، اما حریف ثانیهها نشد و در حالی که میتوانست برنده باشد، مغلوب زمان شد. برای زارع هم دلمان سوخت حتی بیشتر از حسن یزدانی، چون او با مدیریت میتوانست پتریاشویلی را شکست دهد تا این گرجستانی گستاخی را به حد اعلا نرساند. کادر فنی در کشتی فینال زارع کمکاری کرد و حالا نباید همه چیز را به گردن داوریها بیندازد. امیرحسین زارع دومین شانس مدال طلای کشتی آزاد ایران بود، اما کادر فنی و ثانیهها نگذاشتند.
رحمان مهربان
میگوید حالا حس و حال نقی معمولی در «پایتخت» را به خوبی درک میکند. میگوید من باختم، بد باختم، فقط بگذارید بروم! اینها را رحمان عموزاد میگوید؛ رحمانیای که فقط تا فینالها و کسب مدال بیرحم است و حریفان را یکی پس از دیگری با بیرحمی خاص خودش از میدان خارج میکند. اما رحمان درست در بزنگاهها و جایی که باید نهایت بیرحمی خود را نشان دهد، مهربان میشود. او میتوانست با یک طلای مقتدرانه ناکامی دو شکست قبلی را جبران کند، اما مقابل حریف ژاپنی مهربان شد، ترسید و ناگهان فیتیله را در اختیارش گذاشت. رحمان خوششانس بود. اگر نقی معمولی را داوران از زیر دست «سوهان پز» بیرون کشیدند در پاریس زمان به سود رحمان تمام شد تا کشتیگیر ژاپنی آخرین تاب را ندهد و کار را در همان سه دقیقه اول تمام نکند. داستان زارع برای عموزاد هم تکرار شد، با این تفاوت که او حتی نتوانست به نزدیکی حریف ژاپنی خود هم برسد تا سومین طلا هم از دست ایران خارج شود؛ سه فینالی که سه مدعی جهانی و المپیکی در آن حضور داشتند، اما دستمان به طلا نرسید؛ طلایی که میتوانست ما را تا رده ۱۶ جدول ردهبندی بالا بیاورد.
برنزی که طلایی شادمان کرد
«سه شکست در سه فینال» کابوس شکست دور سر کشتی آزاد میچرخید و در چنین شرایطی بود که امیرعلی آذرپیرا برای کسب مدال برنز مقابل کایل اسنایدر امریکایی قرار گرفت. اگر ایران سه نقره گرفته بود امریکا در کشتی آزاد هیچ حرفی برای گفتن نداشت و این نگرانمان میکرد که نکند بازهم ببازیم، اما آذرپیرا کاری کرد کارستان؛ ۴ بر یک پیروز شد تا شادیآورترین برنز تاریخ کشتی آزاد ایران را کسب کند. برنز آذرپیرا آخرین مدال کاروان خادمالرضا در المپیک پاریس بود؛ مدالی که هر چند نتوانست در جایگاه ۲۱ ایران تغییری ایجاد کند، اما به دلمان نشست. آذرپیرا به نوعی انتقام سه شکست تلخ قبلیمان را گرفت تا حداقل از چهار مصاف کسب مدال یکی را برده باشیم؛ یکی که کمتر تصورش را داشتیم، اما امیرعلی آذرپیرا با برنز خوشرنگ خود شادمان کرد. خودش میگوید شرمنده مردم شده که نتوانسته است مدال طلا کسب کند، اما ما میگوییم پهلوان سرت را بالا بگیر، تو باعث شدی ایران حتی در آخرین ساعات المپیک هم امید کسب مدال داشته باشد و مدالآوری هم بکند. برنز تو خوشرنگترین برنزی است که تاریخ ورزش ایران به خود دیده است.